پروژکتور اورهد (Overhead Projector) یک وسیله ساده برای نمایش تصویر، متن و نمودار روی پرده یا دیوار است. این دستگاه در دهههای گذشته، یکی از پرکاربردترین وسایل در کلاسهای درس، کنفرانسهای آموزشی و جلسات تجاری بود.
روش کار آن نیز بسیار ساده است و با استفاده از نور و یک سیستم ساده آینه و لنز، محتوایی که روی کاغذ شفاف است را بزرگ کرده و روی پرده یا دیوار میاندازد.
در این مقاله میگوییم پروژکتور اورهد چیست، چه انواع و کاربردهایی دارد، درباره مزایا و معایب آن صحبت میکنیم و تفاوتش را با ویدئو پروژکتور توضیح میدهیم.
تعریف پروژکتور اُوِرهد
پروژکتور اورهد یا پروژکتور آموزشی یک دستگاه الکتریکی است که معمولا از یک لامپ، یک آینه و یک لنز درست شده و برای بزرگنمایی تصاویر استفاده میشود. شما میتوانید هر نوع محتوای آموزشی یا تجاری را روی کاغذ شفاف بنویسید یا چاپ کنید و با استفاده از لامپ و لنز، آن را در ابعاد بزرگ روی پرده، تخته، دیوار و یا هر سطح دیگری نمایش دهید.
این ابزار در ابتدا به عنوان یک وسیله ساده برای نمایش اسلایدهای بزرگ و ثابت طراحی شد و کاربرد آن در میانه قرن بیستم به اوج خود رسید. با ظهور و رواج ویدئو پروژکتورهای مدرن، به تدریج استفاده از این دستگاه نیز کم شد.
کاغذ شفاف چیست
کاغذ شفاف (برگه شفاف یا طلق ترنسپرنت)، ورقهای پلاستیکی و نازک است که برای استفاده در پروژکتورهای اورهد طراحی شده است. به دلیل شفافیت بالای این برگهها، نور بهراحتی از آنها عبور میکند. محتوای مورد نظر مانند متن، نمودار یا تصویر با استفاده از قلمهای مخصوص یا پرینتر روی این برگهها نوشته یا چاپ میشود. در گذشته، اساتید و ارائهدهندگان اغلب با دست روی این برگهها مینوشتند.
ضخامت این برگهها معمولا بین ۰٫۱ تا ۰٫۲ میلیمتر است تا هم مقاومت کافی داشته باشند و هم نور را بهخوبی منتقل کنند.
انواع پروژکتور اورهد
پروژکتور اورهد سنتی
پروژکتور اورهد سنتی از اجزای سادهای مانند لامپ، آینه و لنز تشکیل شده است. این مدل بهطور خاص برای نمایش محتوای کاغذ شفاف طراحی شده و کاربر باید این کاغذها را روی صفحه شیشهای پروژکتور قرار دهد. سادگی این دستگاه باعث شد که در دهههای گذشته، بهویژه در مدارس و موسسات آموزشی با بودجه محدود، بسیار محبوب شود.
پروژکتور اورهد دیجیتال
با پیشرفت تکنولوژی، نسخههای دیجیتالی پروژکتور اورهد نیز وارد بازار شدند. این مدلها میتوانند به کامپیوتر یا سایر دستگاههای دیجیتال وصل شوند. با این حال، هزینه بالاتر و پیچیدگی بیشتر این مدلها باعث شده که کمتر در محیطهای ساده و کمهزینه استفاده شوند.
مشاهده قیمت و خرید ویدئو پروژکتور پاناسونیک
کاربردهای پروژکتور اورهد
پروژکتور اورهد در گذشته کاربردهای متنوعی داشته و امروزه نیز همچنان در برخی زمینهها مورد استفاده قرار میگیرد:
- آموزش: در کلاسهای درس، این دستگاه برای نمایش یادداشتها، نمودارها و تصاویر آموزشی به کار میرود. در مناطقی که دسترسی به تکنولوژیهای پیشرفته محدود است، مانند روستاها یا کشورهای در حال توسعه، هنوز از این دستگاه استفاده میشود.
- تجارت: در جلسات کاری و کنفرانسها، پروژکتور اورهد برای ارائه گزارش و اسناد استفاده میشد. سادگی و قابلیت حمل آن، این ابزار را به گزینهای ایدهآل برای محیطهای تجاری با امکانات محدود تبدیل کرده بود. امروزه نیز در برخی شرکتهای کوچک یا در شرایط اضطراری، ممکن است از این دستگاه بهره گرفته شود.
- کارهای هنری: یکی از کاربردهای کمتر شناختهشده اما جذاب پروژکتور اورهد، استفاده از آن در هنر است. هنرمندان معمولا از این دستگاه به چند روش استفاده میکنند. یک کاربرد آن، گذاشتن طرح روی پروژکتور و نمایش آن روی دیوار در گالری یا نمایشگاه است. کاربرد دیگر آن نیز وقتی است که هنرمند، طرح را به کمک پروژکتور روی سطح مورد نظر میاندازد و سپس با دقت آن را نقاشی میکند. این تکنیک بهویژه در خلق آثار دیواری (مانند نقاشیهای دیواری یا موزاییک) و طراحیهای دقیق بسیار مفید است و هنوز هم در میان برخی هنرمندان طرفدار دارد.
مزایا و معایب پروژکتور اورهد
اگرچه با رواج ویدئو پروژکتورهای جدید، کمتر از پروژکتور اورهد استفاده میشود اما این دستگاه مزایایی دارد که باعث شده هنوز هم کاربرد داشته باشد.
مزایای پروژکتور اورهد
- هزینه پایین: ارزان است و برای خرید و نگهداری نیاز به بودجه زیادی ندارد.
- سادگی استفاده: کافی است آن را به برق بزنید و لنز را تنظیم کنید. نیاز به نصب و تنظیم پیچیدهای ندارد. علاوه بر این، لازم نیست کلاس یا سالن را تاریک کنید. البته در محیطهای خیلی روشن، کیفیت آن افت میکند.
- تعامل مستقیم: امکان نوشتن و ویرایش محتوا در حین ارائه، آن را به ابزاری انعطافپذیر تبدیل میکند. ضمن اینکه، میتوانید با حرکت دادن کاغذ شفاف و تغییر لنز، تصویر را بزرگ یا کوچک کرده و حرکت دهید.
- قابلیت حمل: وزن سبک و طراحی جمعوجور، جابهجایی آن را آسان میکند. میتوانید آن را روی مبل، میز، صندلی یا هر سطح صاف دیگری قرار دهید.
معایب و محدودیتها
- کیفیت تصویر پایینتر: نسبت به پروژکتورهای دیجیتال، وضوح و روشنایی کمتری دارد.
- وابستگی به کاغذ شفاف: مدل سنتی آن بدون کاغذ شفاف عملا بیاستفاده است.
- محدودیت: در اغلب مدلها نمیتوان ویدئو را با آن نمایش داد.
- نیاز به نگهداری: لامپهای آن پس از مدتی میسوزند و نیاز به تعویض دارند. همچنین باید لامپ، فن و لنز را به طور منظم تمیز کنید.
- نقص تصویر: ممکن است تصویر را با نقص نشان دهد و با مشکلاتی مانند تار شدن یا رنگپریدگی روبرو شوید.
نکات مهم در خرید پروژکتور اورهد
- کیفیت لنز: لنزی با قابلیت تنظیم دقیق فوکوس و بزرگنمایی انتخاب کنید تا تصویر واضحی ارائه دهد.
- روشنایی لامپ: لامپی با حداقل ۲۰۰۰ لومن برای محیطهای کوچک و ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ لومن برای فضاهای بزرگتر (به طور کلی بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ وات) مناسب است.
- دوام و وزن: دستگاهی با بدنه مقاوم و وزن سبک (حدود ۵ تا ۱۰ کیلوگرم) برای جابهجایی آسان انتخاب کنید.
- لوازم جانبی: مطمئن شوید که تجهیزات جانبی آن از جمله کاغذ شفاف در دسترس باشند.
مشاوره با کارشناسان ایدهآل گستر
شماره تماس کارشناسان ایدهآل گستر: 02181010
تفاوت پروژکتور اورهد با ویدئو پروژکتور
ویدئو پروژکتور از نظر تکنولوژی و عملکرد، بسیار پیشرفتهتر از پروژکتور اورهد است و میتواند ویدئو و تصاویر را با رزولوشن بالا نمایش دهد و بهراحتی به لپتاپ، گوشی هوشمند یا تبلت متصل شود.
در مقابل، پروژکتور اورهد معمولا به کاغذ شفاف یا طلق ترنسپرنت وابسته است و از نظر روشنایی و وضوح، بهمراتب ضعیفتر عمل میکند. با این حال، در محیطهایی که سادگی و هزینه کم اولویت دارد، مانند کلاسهای درس کوچک یا کارگاههای هنری، همچنان میتواند گزینهای کاربردی باشد.
کلام آخر
اورهد پروژکتور یک دستگاه الکتریکی است که با کمک منبع نور و لنز، تصویر را در ابعاد بزرگ روی پرده یا دیوار نمایش میدهد. امروزه با رواج ویدئو پروژکتورهای مدرن، کاربرد پروژکتور اورهد هم کم شده است اما به دلیل طراحی ساده، وزن کم و قیمت پایین، هنوز کاربرد دارد.
اگر همچنان سوال یا ابهامی درباره پروژکتور اورهد یا ویدئو پروژکتور دارید، میتوانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید یا با کارشناسان ایدهآل گستر تماس بگیرید.