اگر کامپیوتر یا لپ‌تاپ خود را با کابل به مودم وصل کرده باشید، حتما با سوکت RJ45 روبرو شده‌اید. RJ45 کانکتوری است که در دو سر کابل شبکه وجود دارد و هنگامی که کابل را به کامپیوتر، مودم، سوئیچ یا روتر می‌زنید، با یک صدای «کلیک» قفل می‌شود. این سوکت ظاهری ساده دارد اما نقش آن در برقراری اتصالات و انتقال داده در شبکه بسیار کلیدی است.
در این مقاله توضیح می‌دهیم سوکت RJ45 چیست، چه نقشی در شبکه ایفا می‌کند و چه کاربردی در روتر و سوئیچ شبکه دارد.
سوکت RJ چیست؟
قبل از اینکه درباره RJ45 صحبت کنیم، بهتر است درباره مفهوم RJ توضیح دهیم. RJ مخفف عبارت «Registered Jack» است، به معنای سوکت ثبت شده یا استاندارد شده. آر-جی استانداردی است که سازمان FCC آمریکا تعریف کرده و در تمام دنیا رایج است. انواع مختلفی از RJ وجود دارد که هرکدام با یک شماره خاص مشخص شده‌اند، مانند RJ11 یا RJ12. عددی که بعد از آر-جی می‌آید، نشان‌دهنده تعداد پین‌های سوکت و کاربرد آن است.
انواع سوکت‌های RJ
در جدول زیر می‌توانید انواع سوکت‌های رایج RJ و تفاوت آن‌ها را با یکدیگر ببینید:
| نوع سوکت | تعداد پین | کاربرد اصلی | توضیح |
| RJ11 | 6 پین | اتصال مودم به پریز تلفن | مناسب خطوط تلفن، معمولا از 2 یا 4 پین استفاده می‌کند |
| RJ12 | 6 پین | سیستم‌های سانترال، مراکز تماس | شبیه RJ11 اما هر 6 پین فعال هستند، مناسب شبکه‌های کامپیوتری نیست |
| RJ45 | 8 پین | شبکه‌های کامپیوتری، دوربین‌های تحت شبکه | بزرگ‌تر از RJ11 و RJ12، استاندارد اصلی برای کابل شبکه (کابل اترنت) |
| RJ48 | 8 پین | خطوط E1، ارتباطات صنعتی | شبیه به RJ45 ولی مناسب برای سیگنال‌های دیجیتال خاص |
📌 سوکت‌های RJ45 و RJ48 شبیه به هم هستند اما جای پین‌ها و محل قرارگیری سیم‌ها در آن‌ها متفاوت است. بنابراین نمی‌توان این 2 را به جای هم استفاده کرد.
حالا می‌توان راحت‌تر توضیح داد سوکت RJ45 چیست و چه کاربردی در روتر و سوئیچ شبکه دارد.
آشنایی با سوکت RJ45
سوکت RJ45 در انتهای کابل شبکه قرار دارد و وظیفه اتصال کابل به دستگاه برعهده آن است؛ یعنی دروازه ورود داده از کابل به دستگاه است. معمولا منظور از سوکت RJ45، همان کانکتور نر در انتهای کابل شبکه است. دستگاه‌ها باید یک پورت شبکه (سوکت ماده) هم داشته باشند تا کانکتور به آن وصل شود و صدای کلیک بدهد، یعنی کانکتور جا افتاده و قفل شده است. هر سوکت RJ45 هشت پین دارد که به سوکت ماده متصل و باعث انتقال داده‌ها در شبکه می‌شود. معمولا هر پین به یکی از 8 سیم کابل اترنت وصل است.
- سوکت RJ45 از نوع 8P8C است. حرف P نماد Position به معنای جایگاه و C نماد Contact به معنی اتصال است؛ یعنی این سوکت 8 جایگاه و 8 اتصال دارد.
- در بالای پین‌ها معمولا یک زبانه وجود دارد که کانکتور نر با کمک آن در پورت ماده قفل می‌شود.
- معمولا بدنه محافظ سوکت از جنس پلاستیک مقاوم است. پین‌ها نیز روکش طلا یا نیکل دارند تا در مقابل خوردگی و اکسیداسیون مقاوم باشند.
- سوکت RJ45 یکی از پرکاربردترین تجهیزات پسیو شبکه است. می‌توانید در مقاله تجهیزات پسیو شبکه چیست اطلاعات بیشتری در این باره به دست بیاورید.
انواع سوکت RJ45
حالا که متوجه شدیم سوکت RJ45 چیست، نوبت به معرفی انواع آن می‌رسد:
📌 بدون شیلد (UTP): پرکاربردترین نوع سوکت RJ45 است؛ مناسب محیط‌های خانگی و اداری با نویز الکترومغناطیسی کم.
📌 شیلددار (STP): برای جلوگیری از نویز و یا ضربه، روکش فلزی دارد؛ مناسب محیط‌های صنعتی.
📌 صنعتی: با درجه حفاظت IP67، ضدآب و گرد و غبار. اگر با IP و درجه حفاظت آشنا نیستید، می‌توانید مقاله درجه حفاظت یا استاندارد IP چیست را مطالعه کنید.
📌 Tool-less یا فشاری: نیازی به ابزار پرس ندارد و برای نصب سریع استفاده می‌شود.
✔️ کابل‌های شبکه بر اساس سرعت و پهنای باند دسته‌بندی می‌شوند، مانند کابل Cat5e و Cat6 و Cat6a و Cat7. هرچه عدد در انتهای Cat بیشتر باشد، کابل از پهنای باند و سرعت بیشتری پشتیبانی می‌کند. از همین رو، سوکت‌های RJ45 متنوعی، متناسب با سرعت هرکدام از این کابل‌ها طراحی و ساخته شده است. برای نمونه، اگر سوکت Cat6 را به کابل Cat7 بزنید، ارتباط برقرار می‌شود اما سرعت در حد Cat6 باقی می‌ماند و بالاتر نمی‌رود. برای همین، بهتر است سوکت RJ45 مخصوص Cat7 را به کابل Cat7 وصل کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
اکنون درباره کاربرد سوکت RJ45 در روتر و سوئیچ شبکه صحبت می‌کنیم.
کاربرد سوکت RJ45 در روتر
روتر دستگاهی است که 2 یا چند شبکه مختلف را به هم متصل می‌کند. برای نمونه، شبکه داخلی شما شامل کامپیوتر، لپ‌تاپ و… را به اینترنت وصل می‌کند؛ بنابراین وجود آن برای اتصال به اینترنت لازم است. معمولا مودم‌های خانگی همزمان مودم، روتر، سوئیچ و اکسس پوینت هستند و کار هر 4 دستگاه را با هم انجام می‌دهند، بنابراین به‌طور جداگانه نیازی به خرید روتر و یا خرید سوئیچ شبکه ندارید. علاوه بر این، لازم نیست موبایل یا لپ‌تاپ خود را با کابل به مودم وصل کنید چون مودم دارای اکسس پوینت داخلی است و شبکه وای‌فای درست می‌کند، در نتیجه اتصال به مودم بی‌سیم است.
اما در شبکه‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر، روتر یک دستگاه جداگانه است و باید از طریق کابل اترنت به آن وصل شد. کاربردهای کانکتور RJ45 در این روترها معمولا به این ترتیب است:
- معمولا پشت روتر چند پورت LAN وجود دارد که دستگاه‌های شبکه مانند کامپیوترها، پرینترها و… از طریق سوکت RJ45 به آن‌ها وصل می‌شوند.
- پشت روتر یک پورت WAN وجود دارد که با کابل اترنت و سوکت RJ45 به مودم وصل می‌شود.
- پشت مودم-روترهای خانگی و اداری نیز چند پورت LAN وجود دارد که دستگاه‌های نیازمند اتصال پایدار با سوکت RJ45 به آن وصل می‌شوند. برای نمونه، کنسول بازی یا سرور یا هر دستگاهی که قطع و وصل سیگنال وای‌فای می‌تواند به عملکرد آن آسیب بزند، با کابل به این پورت‌ها متصل می‌شوند.
کاربرد سوکت RJ45 در سوئیچ شبکه
سوئیچ دستگاه‌های مختلف را به هم متصل می‌کند و از آن‌ها شبکه می‌سازد. اساسا سوئیچ بدون پورت RJ45 قابل تصور نیست چرا که الف. نحوه اتصال آن به سایر دستگاه‌ها معمولا از طریق کابل اترنت است ب. کابل شبکه با سوکت RJ45 به سوئیچ وصل می‌شود. بنابراین کاربرد مهم سوکت RJ45 اتصال دستگاه‌های شبکه به سوئیچ است.
البته ممکن است پورت Uplink هم روی سوئیچ وجود داشته باشد که امکان اتصال آن به یک سوئیچ یا روتر دیگر را فراهم کند. این کار نیز با واسطه کانکتور RJ45 صورت می‌گیرد.
در نهایت، در سیستم‌های مجهز به PoE، قابلیت انتقال برق از طریق کابل شبکه وجود دارد، یعنی بعضی از سوکت‌های RJ45 نه تنها به انتقال داده کمک می‌کنند، بلکه برق موردنیاز دستگاه را نیز از خود عبور می‌دهند. اگر با فناوری PoE آشنا نیستید، خواندن 2 مقاله PoE چیست و چه کار می‌کند و تفاوت سوئیچ شبکه PoE با سوئیچ معمولی چیست به شما کمک می‌کند، این مفهوم را بهتر بشناسید.
نکات مهم در استفاده از سوکت RJ45
تا اینجا فهمیدیم سوکت RJ45 چیست و چه کاربردی در روتر و سوئیچ شبکه دارد. اکنون چند پیشنهاد برای استفاده بهتر از سوکت RJ45:
✅ بر اساس سرعت شبکه، نوع کابل (Cat6 یا Cat7 و…) را انتخاب کنید. برای هر کابل هم، سوکت مناسب آن را به کار ببرید.
✅ در فضاهایی که نویز زیاد است، مانند اتاق سرور یا جایی که کابل برق رد شده، کابل و سوکت شیلددار گزینه بهتری است.
✅ بهتر است از کابل و سوکت باکیفیت بهره بگیرید و با خرید محصولات ارزان و بی‌کیفیت خود را درگیر افت سرعت نکنید؛ به‌ویژه اگر قرار است از فناوری PoE نیز استفاده کنید.
با ورود فیبر نوری و فناوری‌های جدید، ممکن است جایگاه سوکت RJ45 کمی به خطر افتاده باشد اما همچنان بسیار پرکاربرد است، چون:
- استاندارد جهانی دارد و در بسیاری از نقاط دنیا رایج است.
- از سرعت بالا پشتیبانی می‌کند و برای نمونه در Cat7 تا 10 گیگابیت بر ثانیه را پوشش می‌دهد.
- قیمت آن ارزان‌تر و نصب آن آسان‌تر است.
- دوام زیادی دارد و می‌تواند بارها و بارها جدا شدن و وصل شدن را تحمل کند.
- رابط پیش‌فرض در اتصالات فیزیکی اترنت است.
مشاوره با کارشناسان ایده‌آل گستر
شماره تماس کارشناسان ایده‌آل گستر: 81010-021
ایده آل گستر
نمایندگی پاناسونیک
محصولات
مرکز تلفن
تلفن اداری
تلفن خانگی
دوربین مداربسته
فکس
ویدئو پروژکتور
تعمیرات پاناسونیک
دوره های آموزشی
تماس با ما