کابل شبکه، دستگاه‌های مختلف یک شبکه را به یکدیگر متصل می‌کند. معمولا در هر شبکه‌ای از کابل‌های زیادی استفاده می‌شود که برای راحتی کار و تشخیص ساده آن‌ها از یکدیگر، کابل‌ها را در رنگ‌های مختلفی می‌سازند. به این ترتیب، در بین تعداد زیادی سیم، خیلی راحت‌تر می‌توان تشخیص داد، هرکدام از آن‌ها از کجا آمده‌اند و چه کار می‌کنند.
البته، این تنها کاربرد رنگ در ساخت کابل‌ها نیست. رنگ‌ها می‌توانند از نظر فنی هم معنای مهمی داشته باشند.
در این مطلب قصد داریم به طور کامل درباره رنگ‌بندی کابل شبکه صحبت کنیم، اما قبل از آن باید انواع کابل شبکه را معرفی کنیم و سپس توضیح دهیم، در هر مدل از کابل‌ها، هر رنگ چه معنایی دارد.
مشاوره با کارشناسان ایده‌آل گستر
انواع کابل شبکه
کابل شبکه تنوع زیادی دارد و در انواع مختلفی ساخته می‌شود. هر مدل هم کاربرد خاص خودش را دارد. اگر بخواهیم کابل‌های شبکه را بر اساس جنس، نوع انتقال اطلاعات و کاربرد آن‌ها دسته‌بندی کنیم، مدل‌های زیر از همه رایج‌تر هستند (گاهی اوقات مدل‌های زیر، زیرمجموعه هم هستند).
1. کابل زوج به هم تابیده (Twisted Pair Cables)
رایج‌ترین نوع کابل در شبکه‌های داخلی (LAN) است. جنس هر کابل از مس است و از سیم‌هایی درست شده که دوتایی به هم تابیده شده‌اند و در 2 مدل اصلی وجود دارد:
- کابل UTP
- بدون روکش محافظ
- رایج‌ترین نوع در شبکه‌های خانگی و اداری
- کابل STP
- دارای روکش محافظ برای کاهش تداخل خارجی
- مناسب برای محیط‌های صنعتی یا پر از نویز
کابل‌های زوج به هم تابیده در انواع مختلفی عرضه می‌شوند:
| مدل | حداکثر سرعت | پهنای باند |
| Cat 5e | 1000Mbps | 100MHz |
| Cat 6 | 10Gbps | 250MHz |
| Cat 6a | 10Gbps | 500MHz |
| Cat 7 | 10Gbps | 600MHz |
- Cat مخفف Category است.
- Cat1 تا Cat5 منسوخ شده‌اند.
- Cat5e و Cat6 و Cat6a رایج‌ترین مدل‌ها هستند.
- تفاوت اصلی این کابل‌ها در مسافتی است که می‌توانند بالاترین سرعت ممکن را انتقال دهند. برای نمونه، Cat6 سرعت 10Gbps را حداکثر در 37 تا 55 متر پشتیبانی می‌کند اما این مسافت برای Cat6a تا 100 متر است.
2. کابل کواکسیال (Coaxial Cable)
هسته فلزی دارد و توسط یک لایه عایق پوشیده شده است. این کابل را به نام کابل آنتن هم می‌شناسند.
- کاربرد
- شبکه‌های تلویزیونی
- شبکه‌های قدیمی کامپیوتری
- ویژگی‌ها
- مقاوم در برابر نویز
- سرعت پایین‌تر نسبت به کابل‌های تابیده مدرن
3. فیبر نوری (Fiber Optic Cable)
از شیشه یا پلاستیک درست شده است.
- کاربرد
- شبکه‌های گسترده (WAN)
- اتصال‌های با سرعت بالا و مسافت طولانی
- ویژگی‌ها
- پهنای باند بسیار بالا
- مقاوم در برابر تداخل الکترومغناطیسی
- انواع
- Single-mode Fiber یا SMF برای مسافت‌های طولانی
- Multi-mode Fiber یا MMF برای مسافت‌های کوتاه‌تر
4. کابل کراس‌اور (Crossover Cable)
وقتی قصد داشته باشید 2 دستگاه شبیه به هم را به طور مستقیم به یکدیگر وصل کنید، از کابل کراس‌اور استفاده می‌کنید. برای نمونه، به کمک آن می‌توان 2 کامپیوتر را به طور مستقیم به هم متصل کرد.
5. کابل مستقیم (Straight Through Cable)
کابل مستقیم برعکس کابل کراس‌اور کار می‌کند. از این کابل برای اتصال 2 دستگاه متفاوت (مثلا کامپیوتر به روتر) استفاده می‌شود. کابل مستقیم و کابل پچ گاهی اوقات یکسان هستند.
6. کابل پچ (Patch Cable)
کابل‌های کوتاه چند متری هستند که 2 سر آن‌ها کانکتور دارد. روی کاغذ، کابل پچ با کابل شبکه تفاوت دارد، اما عملا یک کار را انجام می‌دهند. معمولا کابل پچ به درد وصل کردن 2 دستگاه خیلی نزدیک به هم می‌خورد، مثلا کامپیوتر و مودمی که چند متر بیشتر با هم فاصله ندارند. کابل پچ می‌تواند نوعی کابل مستقیم باشد.
7. کابل اترنت صنعتی (Industrial Ethernet Cables)
مناسب محیط‌های صنعتی ساخته شده است و مقاومت بیش‌تری دارد.
انواع رنگ در کابل‌های شبکه
حالا نوبت به معرفی رنگ بندی کابل شبکه است. هر مدل از کابل‌هایی که معرفی کردیم، استاندارد خاص خودش را در رنگ بندی دارد.
1. کابل زوج به هم تابیده (Twisted Pair Cables)
برای رنگ‌بندی کابل‌های زوج به هم تابیده، 2 استاندارد وجود دارد: T568A و T568B. فرق این 2 استاندارد در تفاوت رنگ پین‌ها است.
استاندارد T568A جهانی‌تر است و ترتیب رنگ‌ها در آن به این صورت است:
- پین 1: سفید-سبز
- پین 2: سبز
- پین 3: سفید-نارنجی
- پین 4: آبی
- پین 5: سفید-آبی
- پین 6: نارنجی
- پین 7: سفید-قهوه‌ای
- پین 8: قهوه‌ای
استاندارد T568B بیشتر در آمریکا رایج است و ترتیب رنگ‌ها در آن به این صورت است:
- پین 1: سفید-نارنجی
- پین 2: نارنجی
- پین 3: سفید-سبز
- پین 4: آبی
- پین 5: سفید-آبی
- پین 6: سبز
- پین 7: سفید-قهوه‌ای
- پین 8: قهوه‌ای
در کابل‌های زوج به هم تابیده، 4 جفت سیم وجود دارد. هر جفت شامل یک سیم رنگی و یک سیم راهراه است. سیم راهراه ترکیبی از رنگ سفید و یک رنگ دیگر است. جفت سیم‌ها به این ترتیب هستند:
- سبز و سفید-سبز
- نارنجی و سفید-نارنجی
- آبی و سفید-آبی
- قهوه‌ای و سفید-قهوه‌ای
این رنگ‌ها و کاربردشان به ترتیب زیر است:
- در استاندارد T568A، جفت سبز برای داده‌های اصلی استفاده می‌شود و نارنجی خط دوم و پشتیبان است.
- در استاندارد T568B، جفت نارنجی به‌عنوان جفت اصلی انتقال اطلاعات استفاده می‌شود و جفت سیم سبز برای انتقال سیگنال‌های جانبی و کم‌مصرف است.
- در مجموع، سیم‌های سبز و نارنجی جفت‌های اصلی برای انتقال داده در شبکه اترنت هستند.
- برای PoE یا انتقال برق از طریق کابل شبکه، معمولا از پین‌های 1، 2، 3 و 6 یعنی جفت‌سیم نارنجی و نارنجی-سفید یا جفت‌سیم سبز و سبز-سفید استفاده می‌شود.
- سیم آبی می‌تواند برای اتصال‌های ثانویه یا اتصال به سوئیچ یا روتر استفاده شود و سیم قهوه‌ای برای داده‌های کم اهمیت‌تر یا غیراصلی کاربرد دارد.
2. کابل کواکسیال (Coaxial Cable)
- سیاه: این کابل‌ها در برابر پرتوهای خورشید مقاومت زیادی دارند و برای محیط‌های باز خوب هستند.
- سفید: به دلیل هماهنگی رنگ سفید با فضای داخلی، این کابل‌ها بیشتر به درد فضای داخلی می‌خورند.
- آبی: مناسب محیط‌هایی با رطوبت بالا است و در محیط‌های آبی کاربرد دارد.
- سبز: می‌تواند در ارتباطاتی که نیازمند ایمنی بالاتر است، به علاوه برخی کاربردهای ویژه مانند تجهیزات امنیتی یا زمین‌شناسی به کار برده شود.
- قرمز: کابل‌هایی که به تجهیزات حساس وصل هستند، قرمزند.
- زرد: برای انتقال سیگنال‌های ویدیویی کاربرد گسترده‌ای دارد.
3. فیبر نوری (Fiber Optic Cable)
قبل از صحبت درباره رنگ فیبرهای نوری، باید به یک نکته دیگر اشاره کرد. فیبرهای نوری 2 دسته اصلی دارند: تک مد و چند مد. فیبر تک مد، قطر هسته بسیار کمی دارد که باعث می‌شود نور تنها در یک مسیر یا مد حرکت کند و مناسب فاصله‌های بسیار طولانی (حدود 100 کیلومتر) است.
فیبر چند مد، فطر هسته بیش‌تری دارد که باعث می‌شود نور بتواند در چند مسیر یا مد حرکت کند و مناسب انتقال داده در فاصله‌های کم‌تر (حدود 2 کیلومتر) است.
پوشش بیرونی کابل‌های فیبر نوری می‌تواند به رنگ‌های مختلف باشد و در نتیجه، مفاهیم مختلفی را برساند:
- زرد: فیبر نوری تک مد
- نارنجی: فیبر نوری چند مد (مدل OM1 و OM2 که سرعت پایین‌تری دارند.)
- آکوا (آبی-سبز): فیبر نوری چند مد (مدل OM3 و OM4 که سرعت بالاتری دارند.)
- سبز: فیبر نوری چند مد (مدل OM5 که سرعت بسیار بالایی دارد.)
- بنفش و صورتی: شخصی‌سازی شده و با کاربردهای اختصاصی. کابل OM4 هم به رنگ بنفش وجود دارد.
ممکن است این رنگ‌ها هم در بازار باشند:
- خاکستری: مناسب محیط‌های خاص و صنعتی
- مشکی: مقاوم در برابر نور خورشید و مناسب فضاهای باز
- سفید: مناسب فضاهای داخلی
در کابل‌های چند فیبره، رنگ هر رشته فیبر با بقیه فرق می‌کند. البته کارکرد رشته فیبرها یکسان است و تفاوت رنگ فقط برای مدیریت بهتر و نصب درست است.
- آبی: فیبر شماره 1 (اولین فیبر در بسته فیبرهای کابل)
- نارنجی: فیبر شماره 2
- سبز: فیبر شماره 3
- قهوه‌ای: فیبر شماره 4
- خاکستری: فیبر شماره 5
- سفید: فیبر شماره 6
- قرمز: فیبر شماره 7
- مشکی: فیبر شماره 8
- زرد: فیبر شماره 9
- بنفش: فیبر شماره 10
- صورتی: فیبر شماره 11
- آکوا: فیبر شماره 12
4. کابل کراس‌اور (Crossover Cable)
از کابل‌های کراس‌اور برای وصل کردن 2 دستگاه شبیه به هم، مثلا 2 کامپیوتر یا 2 سوئیچ استفاده می‌شود. در این کابل‌ها، ترتیب رنگ در پین‌های دو طرف کابل فرق دارد. این تفاوت باعث ایجاد اتصال معکوس می‌شود و در نتیجه دستگاه‌ها به درستی به هم وصل می‌شوند و کار می‌کنند.
رنگ بندی کابل شبکه در پین‌ها به این ترتیب است:
- استاندارد T568A در یک طرف کابل:
- پین 1: سفید/سبز
- پین 2: سبز
- پین 3: سفید/نارنجی
- پین 4: آبی
- پین 5: سفید/آبی
- پین 6: نارنجی
- پین 7: سفید/قهوه‌ای
- پین 8: قهوه‌ای
- استاندارد T568B در طرف دیگر کابل:
- پین 1: سفید/نارنجی
- پین 2: نارنجی
- پین 3: سفید/سبز
- پین 4: آبی
- پین 5: سفید/آبی
- پین 6: سبز
- پین 7: سفید/قهوه‌ای
- پین 8: قهوه‌ای
معمولا رنگ روکش کابل کراس اور سبز انتخاب می‌شود.
5. کابل مستقیم (Straight Through Cable)
از کابل مستقیم برای اتصال 2 دستگاه متفاوت، مثلا کامپیوتر به روتر، استفاده می‌شود. استاندارد رنگ‌ها در این کابل‌ها با کابل زوج به هم تابیده یکسان است و فقط باید در نظر داشت که پین‌های 2 سر سیم که به دستگاه‌ها وصل می‌شوند، یک رنگ داشته باشند.
در حقیقت، رنگ‌ها در کابل‌های مستقیم، نقش مهمی در تفکیک و مدیریت سیم‌ها دارند.
6. کابل پچ (Patch Cable)
کابل پچ ساختاری شبیه به کابل زوج به هم تابیده دارد. هر کابل پچ شامل 4 جفت‌سیم است. روکش این کابل‌ها نیز به رنگ‌های مختلف است، از جمله:
- خاکستری: یکی از رایج‌ترین رنگ‌ها برای ارتباطات استاندارد
- زرد: همه کابل‌های پچ با هر رنگی می‌توانند از قابلیت PoE پشتیبانی کنند اما ممکن است کابل‌های زرد را به این کار اختصاص دهند تا تشخیص آن راحت‌تر باشد.
- قرمز: برای دوربین‌های IP؛ کاربردهای مهم و حساس
- سفید: برای فضاهای داخلی و اماکنی که رنگ کابل مهم است
- نارنجی: ارتباط آنالوگ غیر اترنت
- بنفش: ارتباط دیجیتال غیر اترنت
- سبز: ارتباط کراس‌اور
- آبی: اتصال به ترمینال سرور
رنگ روکش تاثیری بر عملکرد کابل ندارد، فقط برای شناسایی راحت‌تر و سازماندهی درست آن‌ها استفاده می‌شود. این کار به ویژه در محیط‌های بزرگ با سیم‌کشی‌های فراوان، اهمیت بسیار زیادی دارد. به طور کلی، می‌توانید از هر رنگی به صورت توافقی برای کاری که می‌خواهید، استفاده کنید.
مشاوره با کارشناسان ایده‌آل گستر
شماره تماس کارشناسان ایده‌آل گستر: 02181010
7. کابل اترنت صنعتی (Industrial Ethernet Cables)
کاربرد رنگ‌ها در کابل‌های صنعتی با کابل‌های پچ تفاوت چندانی ندارد. در محیط‌های صنعتی نیز رنگ‌ها معمولا برای شناسایی آسان‌تر و مدیریت راحت‌تر کابل‌ها استفاده می‌شوند. این رنگ‌ها به کارشناسان کمک می‌کنند تا در زمان راه‌اندازی و یا موقع نگهداری شبکه، دچار اشتباه نشوند و موقع بروز هر مشکلی، آن را راحت‌تر پیدا کنند.
ایده آل گستر
نمایندگی پاناسونیک
محصولات
مرکز تلفن
تلفن اداری
تلفن خانگی
دوربین مداربسته
فکس
ویدئو پروژکتور
تعمیرات پاناسونیک
دوره های آموزشی
تماس با ما