هم ترانکینگ و هم داکت و رایزر به طور کلی برای مدیریت سیمها و کابلهای ساختمانی استفاده میشوند. اینها محفظههایی هستند که سیمهای برق، شبکههای کامپیوتری و تلفنهای سانترال را در بر میگیرند و به نوعی جایگزین سیستم قدیمی لوله کشی سیمهای برق شدهاند. بنابراین ما با یک فناوری جدید طرف هستیم که در منازل مورد استفاده قرار میگیرند. امروز ضمن معرفی این سه محفظه ، به بیان کاربردها و البته تفاوتهای آنها نیز خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.
از این ابزارها به دلایل زیادی استفاده میشود که مهمترین آنها عبارتند از : سهولت تغییر یا افزایش سیستم های کابل گذاری ، پنهان کردن سیمها از دید ، محافظت از سیستم سیمکشی ساختمان در مقابل آسیب ، قابلیت تغییر مکان کلید ها و پریز ها ، ایق مناسب در داخل محفظه جهت جلوگیری از زنگ زدگی وپوسیدگی و دوام بیشتر کابل ها و زیباسازی محیط .
داکت چیست ؟
داکت محفظهای از جنس پلاستیک است که سیمها و کابلها از داخل آن عبور میکنند. از آنجایی که این محفظه به هیچ عنوان خاصیت ضد آب بودن ندارد؛ تنها در محیطهای سرپوشیده میتوان از آن استفاده کرد؛ زیرا در صورتی که آب به آن برسد میتواند منجر به خرابی آن و البته ایجاد خطر شود. داکتها در اندازهها و جنسهای مختلفی در بازار موجود هستند که در هنگام تهیه آنها باید نیاز خود را در نظر گرفته و متناسب با آن اقدام به خرید نمایید. یکی دیگر از مواردی که دز زمان خرید داکت باید بدان توجه کنید؛ درب آن است که باید به راحتی باز و بسته شود. داکتها در چهار نوع مختلف در دسترس هستند:
- داکت ساده که پلاستیکی بوده و شکل ظاهری آنها نیز ساده میباشد
- داکت پارتیشن دار که برای مواقعی که تعداد سیم یا کابلها زیاد است؛ از آن استفاده میشود
- داکت شیار دار که معمولا مصرف صنعتی داشته و در منازل قابل استفاده نیستند
- داکت قرنیزی که در انتهای دیوارها مورد استفاده قرار میگیرند
همچنین بد نیست بدانید که داکتها در انواع سایزهای مختلف تولید میشوند . در حدود 15 سایز مختلف برای داکت در بازار وجود دارد که در زمان خرید حتما باید سایز مناسب با منزل خود را تهیه نمایید.
ترانکینگ چیست ؟
ترانکها نوع پیشرفتهتری از داکتها میباشند که علاوه بر عبور کابل و سیم از دورن آنها ؛ میتوانید انواع پریزهای برق و شبکه و کلیدهای خاص را به صورت مستقیم بر روی بدنهشان پیاده سازی و نصب کنید. از آنجا که ترانکینگها امکان پارتیشن بندی در درون خود را دارند؛ از آنها به عنوان یک ابزار عالی برای پیاده سازی شبکههای پیشرفته و ساختار یافته یاد میشود. ترانکینگ ففط یک کانال ساده برای کابل کشی نیست؛ بلکه مجموعهای از زاویه داخلی، زاویه خارجی، قطعه اتصال بدنه، قطعه اتصال درب، بست انتهای ترانک و سهراهی را شامل میشود.
ترانکها دارای مقاومت مناسبی میباشند و با توجه به ساختنارشان، در بسیاری از مواقع در مقابل حریق نیز آسیب نمیبینند. مزیت اصلی ترانکینگ ماژولار بودن آن است. این ویژگی به ما اجازه میدهد؛ به راحتی مسیر عبور کانال و جای پریزها و کلیدها را تغییر دهیم. از ترانکها علاوه بر موارد یاد شده برای عبور سیمهای برق اضطراری و ups ها نیز استفاده میشود. معمولا ترانکها را از جنس PVC و در مواردی نیز ABS میسازند. برخی از مهمترین اجزای تشکیل دهنده یک کانال ترانکینگ عبارتند از :
- ترانک : شاخه اصلی یک ترانکینگ که عموما دو متر طول دارد و در داخل آن شیاراهیی برای پارتیشن بندی سیمها و کابلها تعبیه شدهاند.
- درب : که از جنس خود ترانک بوده و برای راحتی اعمال تغییرات بر روی محتویات کانال ، تعبیه شده است
- درز گیر : برای اتصال دو ترانک مجزا به همدیگر مورد استفاده قرار میگیرد
- زاویه داخلی : برای اتصال دو شاخه ترانک به یکدیگر و ایجاد یک مسیر از آن استفاده میشود
- زاویه خارجی : برای اتصال دو ترانکینگ در زاویههای 90 درجه کاربر دارد
- سه راهی : برای ایجاد یک انشعاب بر روی ترانکینگ مورد استفاده قرار میگیرد
ترانکینگها معمولا در دو طرح سفید و یا به رنگ چوب در بازار عرضه میشوند.
رایزر چیست ؟
رایزر در معنی عامیانه یعنی هر مسیر عمودی که برای عبور تاسیسات در داخل ساختمان ایجاد میشود. رایزرها معمولا به دو صورت موجود هستند : دسته اول برای عبور تاسیسات مکانیکی و دسته دوم برای عبور تاسیسات الکتریکی. ما اینجا در مورد رابزر الکتریکی صحبت خواهیم کرد . رابزر برق یا رایزر الکتریکی خود به دو بخش تقسیم میشود: نوع اول آن برای عبور جریان فشار قوی برق مورد استفاده قرار میگیرد و مورد دوم برای جریان ضعیف برق کاربرد دارد. نوع جریان ضعیف آن میتواند برای عبور سیمهای تلفن نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
اندازه رایزرها به ارتفاع یک ساختمان بستگی دارد اما عمق و عرض آن میتواند نسبت به تعداد سیمهای برق ، تلفن یا سیستم اعلام حریق متفاوت باشد. محل رایزر را معمولا در نزدیکترین فاصله با تابلوی اصلی ساختمان قرار میدهند .
تفاوت ترانک و داکت
در اینجا به برخی از تفاوتهای مهم ترانکینگ و داکت اشاره میکنیم. مباحثی مانند داکت و رایزر و یا ترانکینگ و رایزر به طور کلی با هم متفاوت بوده و قابل مقایسه نیستند. برخی از مهمترین تفاوتهای یک کانال ترانکینگ با یک داکت عبارتند از :
- داکتها نسبت به ترانکینگها از مقاومت کمتری برخوردار هستند
- ترانکینگها بر خلاف داکتها ضد حریق میباشند
- ترانکینگها پارتیشن بندی میشوند و برای سیستمهای پیچیده بسیار مناسب تر هستند
- ترانک ها معمولا گرانتر از داکت میباشند
- ترانکینگها بزرگتر از داکتها هستند
- ترانکینگها ماژولار هستند و امکان تغییرات در محل قرار گرفتن پریز و کلیدها را فراهم میکنند.