انتخاب درست بین سوئیچ لایه دو و سوئیچ لایه سه میتواند به معنای سرعت بالای شبکه، از بین رفتن گلوگاهها و هزینههای کمتر در آینده باشد. خیلی از مجموعهها موقع خرید سوئیچ شبکه، تنها به قیمت، تعداد پورتها و یا سرعت پورتها توجه میکنند و لایهای که سوئیچ در آن کار میکند را در نظر نمیگیرند. این مساله میتواند در آینده منجر به
- قطع و وصل شبکه
- ایجاد گلوگاه
- نیاز به صرف هزینههای جدید
شود. به همین دلیل، در این مقاله توضیح میدهیم که تفاوت سوئیچ شبکه لایه دو و لایه سه در چیست، در چه مواقعی باید سوئیچ لایه دو یا لایه سه بخریم و سوئیچ مناسب شبکه سازمانی کدام است.
مشاوره با کارشناسان ایدهآل گستر
سوئیچ لایه دو چیست؟
یکی از رایجترین تجهیزاتی که در هر شبکهای استفاده میشود، سوئیچ لایه دو است. زمانی که چند دستگاه مثل کامپیوتر، پرینتر، تلفن ویپ، دوربین مداربسته تحت شبکه و تجهیزات مشابه دارید و میخواهید آنها را به یکدیگر وصل کنید و شبکه بسازید، از سوئیچ لایه دو استفاده میکنید.
به طور کلی، سوئیچ لایه دو به عنوان سوئیچ پایه شناخته میشود و کار آن، اتصال چند دستگاه به هم و ایجاد یک شبکه داخلی (LAN) است.
سوئیچ لایه دو چطور کار میکند؟
هر دستگاهی که در شبکه دارید، یک شماره منحصربهفرد دارد که در کارخانه و موقع تولید، روی آن حک شده است. به این شماره، آدرس MAC گفته میشود. سوئیچ فهرستی از آدرس مک تمام دستگاههای شبکه دارد و اطلاعات را بر اساس آدرس MAC به دستگاه مقصد ارسال میکند.
تصور کنید که در یک شبکه، 5 دستگاه دارید و میخواهید اطلاعات را از دستگاه دوم به دستگاه چهارم بفرستید. مثلا از فایل موجود روی کامپیوتر، پرینت بگیرید یا با تلفن تحت شبکه (تلفن اینترنتی) به یک داخلی دیگر زنگ بزنید. در این شرایط، دیتا از دستگاه شماره دو به سوئیچ میرود، سوئیچ بر اساس آدرس MAC، دستگاه مقصد را پیدا میکند و اطلاعات را برای آن میفرستد. این کار جلوی ایجاد ترافیک در شبکه و تصادم اطلاعات را میگیرد و سرعت را افزایش میدهد.
کاربردهای سوئیچ لایه دو
اگر یک شبکه کوچک و ساده دارید، موقع خرید سوئیچ شبکه بهتر است سوئیچ لایه دو را انتخاب کنید. اما این دستگاهها یک محدودیت بزرگ دارند:
✅ اگر شبکه داخلی شما به چند زیرشبکه تقسیم شده باشد، و یا اگر چند VLAN (شبکه مجازی) تعریف کرده باشید، سوئیچ لایه دو به تنهایی قادر به برقراری ارتباط بین این شبکهها نیست.
برای مثال، تصور کنید که سازمان شما دارای چند بخش داخلی مانند مالی، فروش، پشتیبانی و… است. تصمیم میگیرید که شبکه داخلی را به چند شبکه مجازی تقسیم کنید و به هرکدام از این بخشها، اجازه دسترسی به شبکه مجازی خودش را بدهید. این کار باعث بالا رفتن سرعت و امنیت شبکه میشود. مشکلی که پیش میآید، این است که حالا برای شبکه مجازی بخش مالی به یک سوئیچ لایه دو، برای شبکه مجازی بخش فروش به یک سوئیچ لایه دو و… نیاز دارید. برای اتصال این شبکههای مجازی به یکدیگر نیز نیازمند خرید روتر هستید، چون سوئیچ لایه دو نمیتواند اطلاعات یک شبکه را به یک شبکه دیگر بفرستد و فقط داخل یک شبکه خاص کار میکند.
✔️ برای آشنایی بهتر با عملکرد و ویژگیهای سوئیچ لایه دو میتوانید مقاله سوئیچ شبکه لایه ۲ چیست را بخوانید.
سوئیچ لایه سه چیست؟
سوئیچ لایه سه برای شبکههای پیچیدهتر طراحی و ساخته شده و میتوان گفت، ترکیبی از سوئیچ لایه دو و روتر است. اگر شما درون شبکه خود چندین زیرشبکه داشته باشید، برای اتصال این زیرشبکهها به یکدیگر به روتر نیاز دارید. اما این کار میتواند بار روی روتر را زیاد کند، چون وظیفه روتر اتصال شبکه شما به اینترنت است و با اضافه شدن وظیفه جدید، ممکن است سرعت شبکه را کاهش دهد و تبدیل به گلوگاه شود. برای رفع این مشکل، سوئیچ لایه سه ساخته شده که همزمان کار ایجاد شبکه و اتصال زیرشبکهها به هم را با سرعت بالاتری انجام میدهد.
سوئیچ لایه سه چطور کار میکند؟
همانطور که بالاتر اشاره شد، سوئیچ برای اتصال دستگاهها به یکدیگر از آدرس MAC استفاده میکند. در مقابل، روتر از آدرس IP بهره میگیرد که به این کار، مسیریابی میگویند. در مقاله آدرس IP چیست؟ راهنمای جامع به زبان ساده بهطور مفصل درباره آیپی توضیح دادهایم.
سوئیچ لایه سه این قابلیت را دارد که برای انجام کارها، هم از آدرس MAC و هم از آدرس IP استفاده کند؛ یعنی هم دستگاهها را به هم وصل کند و هم مسیریابی یا Routing را انجام دهد. بنابراین، اگر درون شبکه خود، چند زیرشبکه یا شبکه مجازی داشته باشید، سوئیچ لایه سه میتواند با سرعتی بالاتر از روتر، کار مسیریابی را انجام دهد و شبکهها را به هم وصل کند.
✅ برای مثال، اگر در شبکه داخلی (LAN) خود دو زیرشبکه داشته باشید، وقتی بخواهید اطلاعات را از دستگاه شماره یک در زیرشبکه یک به دستگاه شماره دو در زیرشبکه دو بفرستید، این اتفاق میافتد:
📌 با سوئیچ لایه 2
دستگاه شماره یک 👈 سوئیچ لایه دو 👈 روتر 👈 سوئیچ لایه دو در زیرشبکه جدید 👈 دستگاه شماره دو
📌 با سوئیچ لایه 3
دستگاه شماره یک 👈 سوئیچ لایه سه 👈 دستگاه شماره دو
تفاوت سوئیچ لایه دو و لایه سه را به خوبی در این مثال مشاهده میکنید. در مقاله سوئیچ لایه سه چیست بیشتر درباره این دستگاه توضیح دادهایم.
کاربردهای سوئیچ لایه سه
هرجا که احتمال داشته باشد، استفاده از سوئیچ لایه دو و روتر باعث گلوگاه و کم شدن سرعت شبکه شود، از سوئیچ لایه سه استفاده میکنیم. برای مثال، در این موارد بهتر است از سوئیچ لایه سه استفاده شود:
- مجموعهها و سازمانهایی با بیش از 50 کاربر (شامل تلفن تحت شبکه، دوربین مداربسته، کامپیوتر و تجهیزات مشابه)
- شبکههایی شامل چند زیرشبکه یا چند شبکه مجازی (VLAN)
- مراکز داده (دیتاسنترها)
📌 مزایا
- بالا رفتن سرعت در شبکه داخلی
- کاهش احتمال ایجاد گلوگاه
- کاهش نیاز به روترهای مجزا
📌 محدودیتها
- گرانتر از سوئیچهای لایه دو
- تنظیمات پیچیدهتر
- برای اتصال بهتر به اینترنت همچنان به روتر نیاز خواهید داشت. خواندن مقاله تفاوت روتر، سوئیچ و هاب چیست؟ (به زبان ساده) به شما کمک میکند تا تفاوت سوئیچ و روتر را بهتر بفهمید.
تفاوت سوئیچ شبکه لایه دو و لایه سه به زبان ساده
در جدول زیر بهطور دستهبندی شده تفاوت سوئیچ لایه دو و لایه سه را میبینید:
| ویژگی | سوئیچ لایه دو | سوئیچ لایه سه |
| نوع لایه بر اساس مدل OSI | لایه دو | لایه دو و لایه سه |
| انتقال اطلاعات بر اساس | آدرس MAC | آدرس MAC + آدرس IP |
| مسیریابی بین دو یا چند شبکه | ندارد | دارد |
| ایجاد VLAN | دارد | دارد |
| اتصال VLANها به یکدیگر | ندارد | دارد |
| پیکربندی | سادهتر | پیچیدهتر |
| هزینه | کمتر | بیشتر |
| کاربرد | اتصال دستگاهها در یک شبکه | اتصال دستگاهها در زیرشبکهها و VLANهای مختلف |
لایه دو و لایه سه در شبکه چیست؟ (به زبان ساده)
تا اینجا تفاوت سوئیچ لایه دو و لایه سه را توضیح دادیم، اما ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که اصلا لایه دو و لایه سه چیست؟
در گذشته، دستگاههای شبکه اگر ساخت شرکتهای متفاوتی بودند، ممکن بود به هم متصل نشوند. در نتیجه، سازمان ISO مدلی به نام OSI تعریف کرد که شبکه را به هفت لایه مختلف تقسیم میکرد. حالا کارخانهها و برندها میتوانستند با تشخیص اینکه محصولشان در کدام لایه قرار دارد، آن را بر اساس استانداردهای واحد تولید کنند تا با محصولات سایر برندها سازگار باشند.
این هفت لایه به این ترتیب هستند:
- لایه فیزیکی یا Physical Layer
- لایه پیوند داده یا Data Link Layer
- لایه شبکه یا Network Layer
- لایه انتقال یا Transport Layer
- لایه نشست یا Session Layer
- لایه ارائه یا Presentation Layer
- لایه کاربرد یا Application Layer
سوئیچ لایه دو در لایه پیوند داده و سوئیچ لایه سه در لایههای پیوند داده و شبکه کار میکنند.
سوئیچ لایه دو بهتر است یا لایه سه؟
پاسخ این سوال، ارتباط مستقیمی با نیاز مجموعه شما دارد و نشاندهنده تفاوت سوئیچ لایه دو با لایه سه است:
✅ اگر
- شبکه کوچک یا متوسطی دارید
- تعداد کاربران و دستگاههای شما کمتر از 50 است
معمولا سوئیچ لایه دو بهتر از سوئیچ لایه سه است.
✅ اگر
- شبکه بزرگی دارید
- تعداد کاربران و دستگاهها بیش از 50 است
- چند VLAN یا زیرشبکه دارید
- برنامه توسعه شبکه را دارید
سوئیچ لایه سه بهتر از سوئیچ لایه دو است.
📌 معمولا در شبکههای بزرگ و سازمانی، از چند سوئیچ لایه دو و لایه سه در کنار هم استفاده میشود.
سوئیچ لایه دو برای چه شبکههایی مناسب است؟ سوئیچ لایه سه برای چه شبکههایی مناسب است؟
| نوع شبکه | نوع سوئیچ |
| خانه یا مجموعه کوچک / بودجه محدود | سوئیچ لایه دو |
| مجموعهای با چندین VLAN | سوئیچ لایه سه |
| سازمان یا دانشگاه | معمولا سوئیچ لایه سه |
| دیتاسنتر | سوئیچ لایه سه در اولویت است |
📌 ممکن است در این شبکهها از یک یا چند سوئیچ لایه دو به عنوان زیرمجموعه سوئیچ لایه سه استفاده شود.
چه زمانی خریدن سوئیچ لایه دو اشتباه است؟
استفاده از سوئیچ لایه دو به عنوان سوئیچ مرکزی در این موارد میتواند دردسرساز باشد:
- وقتی شبکه شما چند VLAN دارد
- وقتی حجم ترافیک در شبکه خیلی زیاد است
- زمانی که برنامه توسعه شبکه را در آینده دارید
در این موارد ممکن است ناچار شوید تجهیزات جانبی بیشتری مانند روتر تهیه کنید که هم هزینهها را افزایش میدهد و هم در نهایت، ممکن است عملکرد آن به کیفیت سوئیچ لایه سه نباشد.
قیمت سوئیچ لایه دو و لایه سه
عوامل متعددی بر قیمت سوئیچ لایه سه و لایه دو اثر دارد، از جمله:
- سوئیچ لایه سه از لایه دو گرانتر است چون امکانات سختافزاری پیشرفتهتری دارد، مانند CPU قویتر و حافظه بیشتر.
- سوئیچهای لایه دو معمولا غیرمدیریتی، اسمارت و مدیریتی هستند؛ بنابراین تنوع قیمتی بیشتری دارند. در مقابل، سوئیچهای لایه سه مدیریتی هستند. میتوانید در مقاله تفاوت سوئیچ شبکه مدیریتی و غیرمدیریتی چیست درباره این مفهوم بیشتر بخوانید.
- تعداد پورتها فارغ از لایه سوئیچ، روی قیمت تمام شده آن تاثیر میگذارد. سوئیچ با 8 پورت ارزانتر از سوئیچی با 48 پورت است.
- سرعت پورتها نیز روی قیمت سوئیچ موثر است. بعضی از سوئیچهای لایه دو دارای پورتهای 100 مگ هستند، اما سوئیچهای لایه سه حداقل از پورت گیگ برخوردارند. در مقالههای تفاوت سوئیچ ۱۰۰ و سوئیچ ۱۰۰۰ (گیگ) و بررسی انواع پورت در سوئیچ شبکه به طور مفصلتر درباره پورتها توضیح دادهایم.
- امکانات مدیریتی پیشرفته (که در سوئیچ لایه سه بیشتر است.)
- برند
قبل از انتخاب نهایی میتوانید با کارشناسان ایدهآل گستر تماس بگیرید و به صورت رایگان از راهنمایی آنها استفاده کنید.
مشاوره با کارشناسان ایدهآل گستر
شماره تماس کارشناسان ایدهآل گستر: 81010-021






